HIV/AIDS, Human Immunodeficiency Virus (HIV) virüsünün bağışıklık sistemini zayıflatması sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır. HIV virüsü, CD4 adı verilen beyaz kan hücrelerini yok ederek bağışıklık sisteminin işlevini bozar. Bağışıklık sistemi zayıfladıkça, vücut enfeksiyonlara ve kanserlere karşı savunmasız hale gelir.
HIV/AIDS’in aşamaları:
- Akut HIV enfeksiyonu: Bu aşamada, virüs vücuda girdikten sonra birkaç hafta içinde grip benzeri semptomlar ortaya çıkar. Bu semptomlar genellikle kendiliğinden geçer, ancak virüs vücutta kalmaya devam eder.
- Kronik HIV enfeksiyonu: Bu aşamada, virüs kontrol altında tutulur ve semptomlar görülmeyebilir. Ancak virüs hala vücutta bulunur ve bulaşıcıdır.
- AIDS: Bu aşamada, bağışıklık sistemi ciddi şekilde zayıflamıştır ve çeşitli enfeksiyonlar ve kanserler ortaya çıkabilir.
HIV/AIDS’in belirtileri:
- Akut HIV enfeksiyonu: Ateş, yorgunluk, kas ağrıları, boğaz ağrısı, lenfadenopati (şişmiş lenf düğümleri), döküntü.
- Kronik HIV enfeksiyonu: Semptomlar olmayabilir veya hafif olabilir.
- AIDS: Opportunistik enfeksiyonlar (pnömoni, tüberküloz), Kaposi sarkomu gibi kanserler, kilo kaybı, yorgunluk, halsizlik.
HIV/AIDS’in bulaşma yolları:
- Korunmasız cinsel ilişki: Vajinal, anal veya oral seks yoluyla bulaşabilir.
- Kan teması: Enfekte kan veya kan ürünleri ile temas yoluyla bulaşabilir.
- Dikey bulaş: Anne karnında veya doğum sırasında anneden bebeğe bulaşabilir.
HIV/AIDS’in tedavisi:
HIV/AIDS’in kesin bir tedavisi yoktur. Ancak, antiretroviral tedavi (ART) ile virüs kontrol altında tutulabilir ve AIDS aşaması önlenebilir. ART, HIV’in çoğalmasını durdurarak bağışıklık sisteminin korunmasına yardımcı olur.
HIV/AIDS’ten korunma yolları:
- Korunmalı cinsel ilişki: Her cinsel ilişkide kondom kullanmak.
- Kan ve kan ürünlerinin güvenli kullanımı: Sterilize edilmiş ekipman kullanmak ve kan ürünleri test edilmiş olmalı.
- Dikey bulaşın önlenmesi: HIV pozitif annelerin hamilelik sırasında ART alması ve doğumdan sonra bebeği emzirmemesi.