Hamilelikte mide bulantısı, gebe kadınların %50-80’inde görülen yaygın bir durumdur. Genellikle gebeliğin 4-8. haftaları arasında başlar ve 16-20. haftalarda azalarak kaybolur. Ancak bazı kadınlarda bulantı ve kusma daha şiddetli olabilir ve gebeliğin tüm 3 trimesterinde devam edebilir. Bu duruma hiperemez gravidarum adı verilir.
Hiperemez gravidarum, ciddi bir durumdur ve anne ve bebek sağlığı için risk oluşturabilir. Anne adayının kilo kaybetmesine, sıvı elektrolit dengesinin bozulmasına, dehidratasyona ve beslenme yetersizliğine yol açabilir. Ayrıca, anne adayının ruh halini ve yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir.
Hiperemez gravidarum‘un kesin nedeni bilinmemektedir. Ancak, aşağıdaki faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir:
- HCG hormonu: HCG hormonu, gebeliğin erken döneminde hızla artar ve mide bulantısı ve kusmanın en önemli nedeni olarak kabul edilir.
- Progesteron hormonu: Progesteron hormonu, mide boşalmasını yavaşlatır ve mide bulantısı ve kusma riskini artırabilir.
- Beyin kimyası: Beyindeki serotonin ve dopamin gibi kimyasalların dengesizliği de mide bulantısı ve kusmaya neden olabilir.
Hiperemez gravidarum‘un tedavisinde, aşağıdakiler uygulanabilir:
- Beslenme ve yaşam tarzı değişiklikleri: Anne adayının, az ve sık beslenerek, midesini boş bırakmaması, kokulardan uzak durması ve stresten kaçınması önemlidir.
- İlaç tedavisi: Doktor tavsiyesi ile bulantı ve kusmayı azaltmaya yardımcı olan ilaçlar kullanılabilir.
- Hastane yatışı: Anne adayının sıvı ve elektrolit dengesini korumak için hastaneye yatırılması gerekebilir.
Hiperemez gravidarum‘u önlemek için kesin bir yöntem yoktur. Ancak, aşağıdakiler riski azaltmaya yardımcı olabilir:
- Sağlıklı beslenme: Gebelik öncesi ve sonrası sağlıklı bir kiloda olmak, mide bulantısı ve kusma riskini azaltabilir.
- Stres yönetimi: Stres, mide bulantısı ve kusmayı tetikleyebilir. Stres yönetimi teknikleri öğrenmek, bu riski azaltmaya yardımcı olabilir.
Hamilelikte şiddetli bulantı ve kusma yaşayan anne adayları, doktorlarına başvurmalıdır. Doktor, gerekli değerlendirmeleri yaparak, uygun tedaviyi belirleyecektir.
Beslenme ve Yaşam Tarzı Değişiklikleri
Hamilelikte şiddetli bulantı ve kusma yaşayan anne adayları, aşağıdaki beslenme ve yaşam tarzı değişikliklerini deneyebilir:
- Az ve sık beslenin. Midenizi uzun süre boş bırakmamak, bulantı ve kusmayı önlemeye yardımcı olabilir.
- Çok yağlı veya baharatlı yiyecekler, kafeinli içecekler ve alkolden kaçının. Bu yiyecekler ve içecekler, bulantı ve kusmayı daha da kötüleştirebilir.
- Bulantı ve kusma hissettiğiniz zaman, tuzlu kraker, zencefilli bisküvi veya bisküvi gibi hafif yiyecekler tüketin.
- Sıvı alımını ihmal etmeyin. Bol bol su, meyve suyu veya sebze suyu için.
- Stresten kaçının. Stres, bulantı ve kusmayı tetikleyebilir.
İlaç Tedavisi
Beslenme ve yaşam tarzı değişikliklerine rağmen bulantı ve kusma devam ediyorsa, doktorunuz ilaç tedavisi önerebilir. Bulantı ve kusmayı azaltmaya yardımcı olabilecek birçok ilaç mevcuttur.
Hastane Yatışı
Bulantı ve kusma şiddetliyse ve anne adayının sıvı ve elektrolit dengesini korumakta zorlanıyorsa, hastane yatışı gerekebilir. Hastanede, anne adayına sıvı ve elektrolitler verilecek ve bulantı ve kusma için ilaç tedavisi uygulanacaktır.
Hiperemez gravidarum, ciddi bir durumdur. Ancak, uygun tedavi ile anne ve bebek sağlığı için riskler azaltılabilir.
